سال گذشته یک شهاب سنگ سرکش جو مشتری را طی می‌کرد و توجه فضاپیمای جونو(Juno) ناسا واقع در مدار این سیاره غول پیکر را به خود جلب کرد.
انتشار نور کوتاه و ناگهانی در اتمسفر بالایی مشتری توسط فضاپیمای جونو ناسا در آوریل ۲۰۲۰ مشاهده شد. تیم ماموریت جونو اعلام کرد که در حالی که انفجار نور زیاد دوام نیاورد، توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. زیرا ویژگی های طیفی آن با آنچه در شفق مشتری انتظار می رود مطابقت نداشت.
بنابراین چه چیزی باعث ایجاد اختلال در جو مشتری شد؟ دانشمندان فکر می کنند این یک شهاب سنگ بوده است.
این رویداد توسط طیف‌نگار فرابنفش جونو (UVS) مشاهده شد. UVS ابزاری است که نور ماوراء بنفش را به ویژه در شفق مشتری مطالعه می‌کند و در مشاهداتش به دنبال گازهایی مانند هیدروژن می‌گردد. طبق اخبار جدید ماموریت جونو در اول مارس، در بررسی این نور، محققان فکر می‌کنند که طول موج این انفجار نور و طیف UVS مشاهده شده آن می‌تواند نتیجه عبور یک شهاب سنگ از جو سیاره باشد.
تیم ماموریت تخمین می زند که شهاب سنگ مذکور احتمالاً بین ۵۵۰ تا ۱۱۰۰۰ پوند (۲۵۰-۵۰۰۰ کیلوگرم) بوده است.
اما این اولین باری نیست که محققان سنگ های فضایی را در جو jovian (متعلق به سیاره مشتری) مشاهده می کنند. در واقع، در سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۲۱، دو سیارک متمایز، با فاصله یک ماه از یکدیگر در حال حرکت به سمت سیاره مشاهده شدند.
در حالی که مشاهدات دقیق‌تر توسط ابزارهایی مانند UVS می‌تواند اطلاعات بیشتری را به دانشمندان بدهد و به آنها اجازه دهد رویدادی مانند این را تأیید کنند، گلوله‌های آتشین (jovian) جووین را می‌توان توسط تلسکوپ‌های کوچک از سطح زمین مشاهده کرد.
در سال ۲۰۲۱، آسمان‌نگاران در ژاپن توانستند از یک درخشش نور در جو مشتری عکس بگیرند، که پس از مدتی توسط یک تیم تحقیقاتی تأیید شد که یک شهاب سنگ است.
ریکاردو هوئسو، ستاره شناس دانشگاه باسک در کشور اسپانیا ، در سال ۲۰۲۱ درباره این دو سیارک به Space.com گفت: “این گلوله های آتشین بسیار نادر هستند و مشاهده تصادفی آنها بسیار دشوار است. امسال، سال استثنایی بوده است؛ زیرا به طور معمول تقریباً هر دو سال یک بار یکی از این رویدادها را کشف می کنیم.”
در حالی که بعید به نظر می رسد که چنین پروازهای مکرر شهاب سنگ در مشتری مشاهده شود، کشش گرانشی قدرتمند این سیاره، آن را به هدف احتمالی برای برخورد شهاب ها تبدیل می کند. اندازه عظیم مشتری آن را به سیاره ای با بیشترین گرانش در کل منظومه شمسی تبدیل کرده است و کشش گرانشی آن به راحتی اجرام کوچکی مانند سیارک ها را به جو خود می کشد.
فضاپیمای جونو ناسا که در سال ۲۰۱۶ وارد مدار مشتری شد، به رصد این سیاره ادامه می دهد و غول گازی را به طور دقیق مورد مطالعه قرار می دهد. این کاوشگر همچنان اطلاعات جدیدی را در مورد جو، آب و هوا، تاریخچه تکامل و شکل گیری سیاره و موارد دیگر به ما می دهد.
اما جونو اولین فضاپیمایی نیست که از نزدیک با شهاب‌ها در جو مشتری دیدار داشته است. این دومین ماموریت طولانی مدت در مشتری، پس از فضاپیمای گالیله ناسا است که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳ دور این سیاره چرخید. گالیله و فضاپیمای وویجر(Voyager) ناسا که در دهه ۱۹۷۰ پرتاب شدند و در دهه‌های بعد به فضای بین ستاره‌ای رسیدند، هر دو در طول ماموریت‌های خود شهاب‌هایی را در جو مشتری مشاهده کرده‌اند.
تیم ماموریت جونو در یک از گزارشات جدید خود گفت: “هر رصد جدید به محدود کردن نرخ ضربه کلی کمک می کند، که این مورد ،عنصری مهم برای درک ترکیب سیاره است.”
منبع : space.com
